Wilt u zekerheid over de verdeling van uw erfenis na uw overlijden? De meeste zekerheid bereikt u in een testament. Daarin legt u vast wat u wilt en hoe u dat wilt. Indien er geen testament is bepaalt de wet wat er met uw erfenis gebeurt. Door het opstellen van een testament neem je zelf de regie in handen en kan je afwijken van de standaard wettelijke regeling.

Een ieder die 18 jaar of ouder is kan ervoor kiezen van de wettelijke regelingen met betrekking tot erfrecht af te wijken en een testament te laten opmaken. Wel is vereist dat degene goed over zijn verstandelijke vermogens beschikt en niet wegens geestelijke stoornis onder curatele is gesteld.

Gezamenlijke testamenten zijn niet toegestaan. Elke persoon dient zijn eigen testament te maken. De mogelijkheid staat open om uw testament te allen tijde te herroepen of te vervangen door een nieuw testament. Dit kan geschieden bij dezelfde notaris die het testament heeft verleden, maar ook bij een andere notaris.

De 2 vormen van testamenten die het meest voorkomen zijn:

• Het openbaar testament; en
• Het codicil

Het Openbaar Testament

Het openbare testament wordt in Suriname ten overstaan van een notaris gemaakt. Dit in bijzijn van 2 getuigen. U kunt daarbij bepalen wie uw erfgenamen zullen zijn.

• Erfgenamen
  Erfgenamen zijn uw rechtsopvolgers onder algemene titel dat wil zeggen dat al uw rechten en verplichten op hen overgaan.
• Legatarissen
  U kunt ook in uw testament  bepalen dat u een zeker goed of zekere goederen aan een bepaald persoon nalaat. Zo een persoon is een “legataris”. Zo een persoon krijgt uit uw nalatenschap slechts een bepaald goed, zonder verder enige aanspraak te hebben op enig ander goed en zonder hoeven te dragen in de schulden.

Het origineel van het getekend testament blijft onder berusting van de notaris. De notaris geeft daarvan slechts afschriften af aan belanghebbende(n).

Redenen voor het maken van een testament

Er zijn veel redenen om een testament te maken. Je kunt jouw persoonlijke wensen vastleggen.

• Wanneer je als partner niet getrouwd bent, erf je niet van elkaar als er geen testament is.
• Ook wanneer je kinderen hebt is het aan te raden om een testament te maken.
• Je kunt in het testament onder andere regelen wie voor de kinderen zorgt als je er niet meer bent (voogdij testament);
• Uitsluitingsclausule;
• Benoeming executeur-testamentair;
• Ouderlijke Boedel Verdeling (OBV): is een testamentvorm die ook wel een langstlevende testament wordt genoemd. Dit betekent dat het testament gemaakt wordt om de langstlevende partner zo verzorgd mogelijk achter te laten.

Volgens de wet zijn er wel enige beperkingen bij het maken van testamenten, namelijk de legitimarissen. De legitimarissen kunnen in beginsel te allen tijde een beroep doen op de aan hen toegekende aanspraken (op basis van de Wet), ook indien bij het maken van het testament deze rechten van hen zijn ontnomen. Echter gaat de verzorgingsverplichting van echtgenoten jegens elkaar wel boven de legitieme rechten van de kinderen.

Wijzigen en herroepen

Het wijzigen van een testament is mogelijk door het maken van een ander testament. Elke wijziging of herroeping moet weer via een testament geregeld worden. Het verscheuren van het afschrift dat de testateur in zijn bezit heeft, kan weliswaar een opgeruimd gevoel geven maar is juridisch niet van betekenis. Het testament blijft gewoon geldig. Het origineel van het testament wordt namelijk altijd bewaard in het archief van de notaris die de akte heeft gepasseerd.

Het Openbaar Testamentenregister

Iedere notaris in Suriname is verplicht om maandelijks melding te maken bij het Testamenten Register van de testamenten die ten overstaan van hem of haar zijn ondertekend. Er wordt slechts melding gemaakt dat op een bepaalde datum door persoon X een testament is opgemaakt bij notaris Y. De inhoud van het testament is strikt geheim en wordt niet vermeld. Door dit register kan enkel na het overlijden van een persoon altijd op een gemakkelijke en efficiënte wijze worden nagegaan of de overledenen bij testament over hun nalatenschap hebben beschikt. Indien iemand zich tot een notaris wendt in verband met een afwikkeling van een nalatenschap, zal de notaris altijd beginnen met het inwinnen van informatie bij het Testamentenregister.

Codicil

Behalve een testament kunt u ook een codicil maken. Een codicil is een eigenhandig geschreven (dus niet met de computer), gedagtekend en ondertekend stuk, waarbij slechts bepaalde door de wet aangegeven beschikkingen kunnen worden gemaakt. Zo kunt u bijvoorbeeld sieraden, kleding of bijzondere meubelen legateren of bepalen hoe uw begrafenis geregeld dient te worden.

Voordelen van een codicil:

• Je hoeft er niet voor naar de notaris
• Je kunt het codicil gemakkelijk veranderen door simpelweg een nieuw codicil te maken  en het oude document te vernietigen

Nadelen van een codicil:

• Het raakt gemakkelijk kwijt.
• Je kan niet alles regelen via een codicil

Rechtsgeldigheid codicil?

Een codicil heeft net zoveel rechtsgeldigheid als een testament. Als u opschrijft dat uw sieraden naar de buurvrouw gaan, dan moeten uw kinderen (die formeel erfgenaam zijn) die sieraden afstaan aan de buurvrouw.

Vertel over uw codicil

Vertel uw erfgenamen en de begunstigden dat u een codicil hebt gemaakt en vertel ook waar je het bewaart. Maak eventueel kopieën van het codicil en geef deze aan de erfgenamen en de begunstigden. Heeft u ook een testament? Vraag de notaris of die het codicil bij het testament wil bewaren.

Voorbeeld van een codicil

Ondergetekende, mevrouw Julia Codicil, wonende te Paramaribo, Suriname, aan de Julianastraat nummer 51 geboren te Paramaribo, Suriname op 15 juni 1972, legateert aan:

1. mijn zoon Jaden Codicil, wonende te Paramaribo, Suriname, aan de @ straat mijn grote, bruine, antieke tafel die in de gang staat;
2. mijn dochter Andrea Codicil, wonende te Paramaribo, Suriname, aan de @ straat: mijn kleding en sieraden.

Mijn begrafenis wil ik als volgt geregeld zien: Ik wil op de begraafplaats Mariusrust in een witte kist in bijzijn van alleen mijn familie begraven worden.

Getekend te Paramaribo, @ juni 2014.

(hierna volgt de handtekening).